PISUUSSUTIT, AVATANGIISIT TEKNIKILU PILLUGIT ILISIMATUSARNEQ

Pinngortitaleriffik

Pinngortitaleriffik Namminersorlutik Oqartussat pinngortitamik ilisimatusarnernik ingerlataannut eqiteruffiuvoq. Pinngortitaleriffik Nuummiippoq 1995-milu pilersinneqarluni.

Kalaallit Nunaanni eqqaanilu pisuussutinik uumassusilinnik nungukkiartuutaanngitsumik atuinermut ilisimatuussutsikkut tunngavissiinissamut, avatangiisit uumasullu assigiinngisitaartut amerlassusiinik qulakkeerinninnissamut, Namminersorlutik Oqartussanut siunnersuinermi minnerunngitsumillu ilisimatusarnermi angusanik tamanut saqqummiussisarnissaq Pinngortitaleriffiup siunertaraa.
Kalaallit Nunaanni Silap Pissusianik Centeri (Grønlands Klimaforskningscenter) 2009-mi Pinngortitaleriffimmut inissippoq. Silap Pissusianik Centeri danskit Ilisimatusarnermut Ministeriaqarfianit (Videnskabsministerium) aningaasalersorneqarpoq, aallartinneranut ukiunilu 5-ni ingerlanneqarnissaanut 75 million koruuninik tunisilluni. Silap Pissusianik Centeri nunat assigiinngitsut akornanni ilisimatusarnikkut attaveqarfeqarpoq taamatullu issittup  issusianik inuiaallu periaasiannik silap pissusiata sunniutaanik ilisimatusarluni, tamatumunngalu atatillugu silap pissusiata sunniuttaasa nunaatsinnut nunattalu inuinut qanoq sunniuteqartar-neranik.

Pinngortitaleriffik Pinngortitaleriffimmilu suliassat pillugit paasisaqarnerorusukkuit nittartagaq una takuuk: www.natur.gl

Qallunaat Nunaanni Kalaallit Nunaannilu Ujarassiuut Misissuisoqarfiat (GEUS)

GEUS tassavoq Klima-, Energi- og Bygningsministerium-p ataani namminersorluni attaveqanngitsumillu ilisimatusarnermik institutitut ingerlasoq.  GEUS-p akisussaaffigaa Danmark-mi Kalaallit Nunaannilu ujarassiornermut tunngasutigut nunap nunavittaata avammut killinginut  atasunik misissuineq. GEUS-si nunat assigiinngitsut akornannut naleqqiulluni ilisimatusarnermik qaffasissumik ingerlatsivoq Danmark-p Kalaallillu Nunaanni ujarassi-ornikkut nunap pisuussutaanut tunngasunik iluaqutiginninniarnissaq illersuinissarlu tunngavigalugu. GEUS-si ujarassiornermut paasissutissanik danskit nunatsinnilu pinngortitaq, avatangiisit, klima, nukissiorneq aammalu atortussiassanut tunngasunik oqartussaqarfiit taamatullu oqartussaaffeqarfiit pineqartunut tunngasunik sulineranni suleqataalluni. 

GEUS'p sulinera atuagassiallu nittartakkami uani nassaarineqarsinnaapput: www.geus.dk

Inuiaqatigiit avatangiisitigut nukissiornikkullu sullissiviat, Aarhus-p Universititiani

Inuiaqatigiit avatangiisitigut nukissiornikkullu sullissivianni paasisimannittut tamarmik atorneqarput, kisialli Bioscience Instituti aammalu Avatangiisinut ilisimatusarnikkut Instituti atorluarneqarluni. Insitutit taakku marluk Danmarks Miljøundersøgelsimi (DMU)-mi sulisoqarnerpaapput, junimi 2011 matuneqartumi.

Inuiaqatigiit avatangiisitigut nukissiornikkullu sullissivianni suliniarneq annertooq Kalaallit Nunaata uuliaqarneranut atortussiassaqarneranullu iluaqutiginninnissaq siunertaralugu avatangiisinut tunngasunik ingerlanneqarpoq.  Suliaq tamanna Aatsitassanut Ikummatissanullu Pisortaqarfiup aatsitassaqarnikkut suliniarnermi oqartussaanikkut suliaqarneranut tapersiutaavoq.

Bioscience-mi aammalu Avatangiisinut ilisimatusarnikkut Instituti-mi sulisut aammattaaq sullissivimmi sammisanik pimoorusillutik Kalaallit Nunaanni misissuinernik nakkutilliinernillu ingerlatsipput, Danmark-mi Nukissiornikkut Avatangiisinullu aqutsisoqarfiup ataani inissisi-masumit Dancea-p aningaasaateqarfianit aningaasalersorneqartumit.  Matumani Zackenberg-p avatangiisai nakkutigalugit Nuullu avatangisai Greenland Ecosystem Monitoring (GEM-mut programiliaq malillugu) nakkutilliinikkut taamatullu Kalaallit Nunaanni Issittumilu Avannarlermi mingutitsinernik nakkutilliinerit.

Nationalt Center for Miljø og Energi, Aarhus Universititip nittartagaa: www.dmu.au.dk

Kalaallit Nunaanni Misissueqqaarnerit - Asiaq

Misissueqqaarnerit (ASIAQ) Kalaallit Nunaanni avatangiisit “uumassuseqanngitsut” pillugit paasissutissanik katersuisarpoq. ASIAQ-p nunap uuttorneqarnera aamma ujarassiornermi tekniki, imermik ilisimatusarneq, silap pissusia misissuinerlu ingerlatsinermi suliassat nalinginnaasut suliarisarpai. Ilaatigut suliniutini maannakkut ingerlanneqartuni assigiinngitsuni peqataanikkut.

Asiaq pillugu nittartakkami uani sukumiinerusumik takuuk: www.asiaq.gl

Center for Arktisk Teknologi - ARTEK

Center for Arktisk Teknologi Kalaallit Nunaata Danmarkillu suleqatigiinnerisigut pilersinneqarpoq, Kalaallit Nunaanni sumiiffinni inoqarfiusuni teknikkikkut ilisimatuussutsikkullu ilisimatusarnerup nukittorsarneqarnissaa siunertaralugu.

Arktisk Teknologi-mut Centeri (ARTEK) pilersinneqarpoq Kalaallit Nunaata Danmark-lu akunnerminni suleqatigiinnerisigut Kalaallit Nunaanni teknikkikkut/ilisimatusarnikkut ilin-niartitsinikkullu piginnaaneqalernerunissaq siunertaralugu. ARTEK-ki Danmark Tekniske Unerversitemi Sanaartornikkut Institutimut (DTU) immikkoortortaavoq Sanaartornermik Ilinniarfimmi, Sisimiuni, ilaatigullu Kgs. Lyngby-mi aallaaveqartoq. Ilisimatusarnikkut taa-matullu  ilinniartitsinikkut ARTEK-p sammisarai sanaartorneq, avatangiisit, pilersaarusiorneq, nukissiorneq atortussarsiornerlu ajortiasumi, issittumi avatangiisimi atajuarsinnaasumik ingerlatineq pingaarnertut tunngavigalugu. ARTEK Diplomingeniøritut ilinniarnermi Arktisk Teknologi-mi ingerlatsiviuvoq.

Nittartagaq una sukumiinerusumik takuuk: www.arktiskcenter.gl aamma www.arktisking.gl.